Βιώσιμες τροφές κατοικίδιων
Έρευνες δείχνουν ότι οι κηδεμόνες ενδιαφέρονται για βιώσιμες τροφές κατοικίδιων χωρίς να είναι πάντα διαθέσιμοι να πληρώσουν γι’ αυτές.
Δεδομένα από έρευνες που έγιναν σε κηδεμόνες κατοικίδιων δείχνουν ότι ενδιαφέρονται να σιτίζουν τα ζώα τους με τροφές που διαθέτουν βιώσιμα χαρακτηριστικά, με έμφαση σε εκείνα που σχετίζονται με την ευημερία τους αλλά δε φαίνονται να είναι πάντα διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα χρήματα γι’ αυτές. Πολλοί καταναλωτές, μεταξύ των οποίων και οι κηδεμόνες κατοικίδιων, δηλώνουν ότι τους ενδιαφέρει η βιωσιμότητα και η αγορά προϊόντων αυτής της κατηγορίας, όμως οι πραγματικές τους αγορές συχνά δεν ακολουθούν αυτή την πρόθεση. Αυτό φαίνεται να συμβαίνει περισσότερο όταν οι οικονομικές ανησυχίες ωθούν τους καταναλωτές να θέσουν προτεραιότητες στις δαπάνες τους και να πάρουν δύσκολες αποφάσεις.
Ωστόσο, νέα στοιχεία από έρευνες μπορεί να υποδεικνύουν έναν δρόμο για τις μάρκες τροφών και λιχουδιών για κατοικίδια που ακολουθούν στρατηγική βιωσιμότητας: Η βιωσιμότητα συνδέεται με βασικούς παράγοντες αγοράς, όπως η διατροφή, η υγεία, η ασφάλεια και η ποιότητα.
Αυτά είναι όσα οι κηδεμόνες κατοικίδιων πραγματικά εκτιμούν, σύμφωνα με τον Lonnie Hobbs Jr., Ph.D., επίκουρο καθηγητή στο Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας του Kansas State University, ο οποίος παρουσίασε δεδομένα από την έρευνα στο Pet Food Collab του Πανεπιστημίου στις 9 Σεπτεμβρίου 2025. Ένας ακόμη παράγοντας για την προσέλκυση κηδεμόνων με μήνυμα βιωσιμότητας είναι ότι η ίδια η λέξη σημαίνει πολλά διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους. Τα δεδομένα του Hobbs δείχνουν ότι η εστίαση σε συγκεκριμένους ορισμούς και ισχυρισμούς και η συνδυαστική τους προσέγγιση με άλλους παράγοντες, μπορεί να αποδώσει.
Τι σημαίνει βιωσιμότητα για τους κηδεμόνες;
Η παρουσίαση του Hobbs με τίτλο “Προοπτικές για τις τροφές για κατοικίδια: Εξερεύνηση των αντιλήψεων και της αξίας της βιωσιμότητας και άλλων χαρακτηριστικών προϊόντων” ανέδειξε πώς λειτουργεί αυτή η συνδυαστική προσέγγιση. Ως μεμονωμένο χαρακτηριστικό, η βιωσιμότητα εμφανίστηκε μόνο στο 8% των πραγματικών αγορών σε τροφές για κατοικίδια των ερωτηθέντων, πολύ κάτω από χαρακτηριστικά όπως η υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, η φυσικότητα και η απουσία πρόσθετων, τεχνητών χρωμάτων ή αρωμάτων. Ωστόσο, όταν συνδυάστηκε σε ένα ανώτερο σύνολο χαρακτηριστικών κάτω από την ομπρέλα της βιωσιμότητας, το 28% από τους 1.000 κηδεμόνες κατοικίδιων ανέφερε ότι αυτό επηρέασε την αγορά τους, λίγο κάτω από το 30% που επέλεξε την τιμή. (Η πλειονότητα, 42%, επέλεξε τον τύπο της πρωτεΐνης.)
Εστιάζοντας στα χαρακτηριστικά της βιωσιμότητας, η έρευνα του Hobbs διαπίστωσε ότι η ευημερία των κατοικίδιων θεωρείται πιο σημαντική από τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο, 8,29 έναντι 7,02 σε κλίμακα 1–10. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν αυτή η προτίμηση για τους ερωτηθέντες της Γενιάς Χ, με 8,55, λίγο μπροστά από τις νεότερες γενιές (Millennials) με 8,28 και τις μεγαλύτερες ηλικιακά γενιές (κυρίως Boomers) με 8,06.
Ενδιαφέρον είναι ότι, όταν ρωτήθηκαν πόσο συμφωνούν με συγκεκριμένες δηλώσεις, οι συμμετέχοντες δε διακρίνουν σαφώς την ευημερία των ζώων από τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο ως στοιχεία της βιωσιμότητας και συχνά τα θεωρούν αλληλένδετα. Για παράδειγμα, το 76% συμφώνησε ή συμφώνησε έντονα με τη δήλωση: “Είναι δυνατόν να δοθεί ίση προτεραιότητα στην ευημερία των ζώων και στη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος κατά την επιλογή τροφής για κατοικίδια”.
Παρόμοια, το 69% των συμμετεχόντων συμφώνησε ότι τα προϊόντα με υψηλά πρότυπα ευημερίας των κατοικίδιων είναι επίσης καλύτερα για το περιβάλλον. Το 63% θεώρησε ότι η ένδειξη “περιβαλλοντικά φιλική” τροφή κατοικίδιων συνήθως σημαίνει ότι τα ζώα έχουν φροντιστεί με σεβασμό, ενώ το 61% θεωρεί ότι η βελτίωση της ευημερίας των ζώων στην παραγωγή τροφής συχνά αυξάνει τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Λιγότερο από το 1/4 των συμμετεχόντων είχε συγκεκριμένες ιδέες για το τι σημαίνει “ευημερία ζώων”, από 15% για τακτική κτηνιατρική φροντίδα/παρακολούθηση υγείας των ζώων μέχρι 21% για ανθρώπινες μεθόδους σφαγής. (Η αποφυγή ορμονών ανάπτυξης και οι κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης ήταν ενδιάμεσα.)
Οι συμμετέχοντες φάνηκαν να έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία στις έννοιες της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας: η πλειονότητα ανέφερε ότι η μείωση αποβλήτων είναι η πρώτη σκέψη, από 26% έως 30% ανάλογα με τη γενιά. Άλλα στοιχεία περιλάμβαναν τη μειωμένη χρήση χημικών (23-30%), συστήματα ανακύκλωσης, προστασία υδάτινων πόρων και χαμηλές εκπομπές άνθρακα. Όπως κατέληξε ο Hobbs, “Οι κηδεμόνες κατοικίδιων δεν κατανοούν πώς η ευημερία των ζώων και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα μπορεί να συγκρουστούν ή να επηρεάζουν η μία την άλλη”.
Πόσο διατεθειμένοι είναι οι κηδεμόνες να πληρώσουν γι’ αυτά;
Η έλλειψη γνώσης γύρω από τη βιωσιμότητα στις τροφές για κατοικίδια απαιτεί εκπαίδευση των καταναλωτών, καθώς οι κηδεμόνες δεν είναι ακόμη διατεθειμένοι να πληρώσουν γι’ αυτήν. Σύμφωνα με την έρευνα του Hobbs, αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε σύγκριση με άλλα χαρακτηριστικά προϊόντων, όπως η υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη ή η φροντίδα του δέρματος και του τριχώματος, αν και οι νεότεροι κηδεμόνες δείχνουν ελαφρώς μεγαλύτερη προθυμία. Ωστόσο, όταν η ερώτηση για τη διάθεση πληρωμής περισσότερων χρημάτων εφαρμόστηκε σε συγκεκριμένους ισχυρισμούς και χαρακτηριστικά βιωσιμότητας, οι κηδεμόνες φάνηκαν πιο πρόθυμοι, ειδικά για προϊόντα με χαρακτηριστικά που προάγουν την ευημερία.
Όταν ερωτήθηκαν πόσο θα πλήρωναν για μια σακούλα ξηράς τροφής γύρω στα 7 κιλά για σκύλους, έδωσαν κατά μέσο όρο 18,50 ευρώ για προϊόν πιστοποιημένο ότι τηρεί πρακτικές ευημερίας ζώων, ακολουθούμενο από ισχυρισμούς όπως “εκτρεφόμενο με σεβασμό στα ζώα” (περίπου 14 ευρώ), “ελευθέρας βοσκής” (13,89 ευρώ) και “ελεύθερη διαβίωση” (11,50 ευρώ). Ο ισχυρισμός “φιλικό προς το περιβάλλον” έφτασε τα 10,30 ευρώ, ενώ οι ισχυρισμοί “μειωμένο αποτύπωμα άνθρακα” και “φιλικό προς τον πλανήτη” έπεσαν στα περίπου 5 ευρώ και 1,20 ευρώ αντίστοιχα.
Φυσικά, το να δηλώνει κάποιος προθυμία πληρωμής και να την πραγματοποιεί στην πράξη είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα. Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι τα χαρακτηριστικά βιωσιμότητας μπορούν και έχουν επίδραση στην αγορά τροφής για κατοικίδια, αλλά ποια χαρακτηριστικά και σε ποιο βαθμό επηρεάζουν την αγορά έχει σημασία. Και όσο περισσότερο μπορούν να συνδεθούν με χαρακτηριστικά για τα οποία οι κηδεμόνες έχουν αποδείξει ότι θα πληρώσουν, τόσο πιθανότερη είναι η επιτυχία.