Ευζωία σκύλων και γατών ΕΕ

Συμβούλιο και Ευρωκοινοβούλιο συμφώνησαν σε ενιαίους κανόνες της ΕΕ για την ευζωία και την ιχνηλασιμότητα σκύλων και γατών από το 2028.

Για πρώτη φορά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία που θεσπίζει ελάχιστους, ενιαίους σε επίπεδο ΕΕ κανόνες για την ευζωία και την ιχνηλασιμότητα των ζώων συντροφιάς. Η συμφωνία, η οποία δημοσιεύθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2025, αποτελεί μέρος μιας διετούς διαδικασίας που ξεκίνησε με τη νομοθετική δέσμη για την ευζωία σκύλων και γατών, την οποία παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2023. Τα δύο θεσμικά όργανα θα προχωρήσουν σε εσωτερικό έλεγχο της συμφωνίας. Σύμφωνα με αξιωματούχο της ΕΕ, «το Συμβούλιο συνήθως επικυρώνει τη συμφωνία σε επίπεδο πρέσβεων ή υπουργών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την εγκρίνει μέσω της αρμόδιας επιτροπής και στη συνέχεια με ψηφοφορία στην ολομέλεια». Η νομοθεσία που εγκρίθηκε θα δημοσιευθεί κατόπιν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ το 2028, ύστερα από μεταβατική περίοδο.

Τι αλλάζει

Οι βασικές απαιτήσεις, που αποσκοπούν στην εναρμόνιση της προσέγγισης όλων των κρατών-μελών, αφορούν μεταξύ άλλων την αναπαραγωγή, τους ακρωτηριασμούς, τη σήμανση με μικροτσίπ και την προώθηση ζώων προς πώληση ή υιοθεσία. Όσον αφορά την αναπαραγωγή, αυτή καθίσταται πλέον ρυθμιζόμενη δραστηριότητα, με όρια στη συχνότητα καθώς και ελάχιστο και μέγιστο επιτρεπόμενο όριο ηλικίας. Ενδεικτικά, δεν θα επιτρέπεται η αναπαραγωγή μεταξύ γονέων και απογόνων, ενώ θηλυκοί σκύλοι και γάτες δεν θα μπορούν να αναπαραχθούν πριν φτάσουν σε πλήρη σωματική και αναπαραγωγική ωριμότητα. Παράλληλα, απαγορεύεται η αναπαραγωγή υβριδίων.

Η συμφωνία απαγορεύει επίσης επώδυνους ακρωτηριασμούς, όπως το κόψιμο αυτιών, η κοπή ουράς ή η αφαίρεση νυχιών. Επιπλέον, οι εγκαταστάσεις – είτε πρόκειται για εκτροφείς, πωλητές ή καταφύγια – θα υποχρεούνται να παρέχουν στα ζώα καθαρό νερό, επαρκή τροφή, κατάλληλο χώρο διαβίωσης και καθημερινή πρόσβαση σε εξωτερικό χώρο. Η τελευταία απαίτηση ισχύει για σκύλους άνω των οκτώ εβδομάδων.

Σήμανση με μικροτσίπ

Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ αποφάσισαν επίσης ότι όλοι οι σκύλοι και οι γάτες θα πρέπει να φέρουν μικροτσίπ και να καταγράφονται σε εθνικές βάσεις δεδομένων, οι οποίες θα είναι προσβάσιμες διαδικτυακά και διαλειτουργικές μεταξύ των κρατών-μελών. Οι ίδιοι κανόνες θα ισχύουν και για τις εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι σκύλοι και γάτες που εισάγονται για πώληση στην ΕΕ θα πρέπει να καταγράφονται στις εθνικές βάσεις δεδομένων εντός πέντε εργάσιμων ημερών, ενώ όσα ζώα εισέρχονται για μη εμπορικούς λόγους θα πρέπει να καταγράφονται, πριν από το ταξίδι, στη νέα ευρωπαϊκή βάση δεδομένων για τα ταξίδια ζώων συντροφιάς. Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της υπεύθυνης κηδεμονίας, οι νέοι κηδεμόνες θα πρέπει να ενημερώνονται από τους πωλητές ή τα καταφύγια για τη σωστή φροντίδα, τη διατροφή και τις κτηνιατρικές ανάγκες των ζώων. Αν και το κείμενο που υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο περιλάμβανε αναφορά σε θετική λίστα για τη ρύθμιση της ιδιωτικής κατοχής ζώων πέραν των σκύλων και γατών, καθώς και πρόταση για απαγόρευση της πώλησης σκύλων και γατών σε pet shops, η ανακοίνωση για την προσωρινή συμφωνία δεν καλύπτει τα συγκεκριμένα θέματα.

Αντιδράσεις της αγοράς

Η European Pet Organization (EPO), η ευρωπαϊκή ομοσπονδία που εκπροσωπεί τους φορείς του κλάδου των ζώων συντροφιάς σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα για την Ευζωία των Ζώων, στηρίζει τη συμφωνία. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της EPO, «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί με τους εμπλεκόμενους φορείς – συμπεριλαμβανομένης της EPO – για την κατάρτιση των εκτελεστικών και κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που απαιτούνται, ώστε οι νέοι κανόνες να εφαρμοστούν πλήρως και αποτελεσματικά». Η EPO χαιρετίζει επίσης την ενσωμάτωση των καταστημάτων πώλησης στη συμφωνία: «Σε αυτή την κατηγορία, τα εγγεγραμμένα pet shops αναγνωρίζονται επίσημα ως νόμιμοι και ρυθμιζόμενοι φορείς στην αλυσίδα εφοδιασμού ζώων συντροφιάς, μια εξέλιξη που η EPO υποστήριξε διαχρονικά καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων».

Θετική ήταν και η αντίδραση της European Pet Food Industry Federation (FEDIAF), της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας βιομηχανιών τροφών για κατοικίδια: «Πρόκειται για ένα καθοριστικό βήμα που εισάγει εναρμονισμένα πρότυπα σε επίπεδο ΕΕ για την αναπαραγωγή, τη διαβίωση, την ταυτοποίηση και το εμπόριο». Σύμφωνα με τη FEDIAF, οι νέοι κανόνες θα «ενισχύσουν» την ευζωία των ζώων συντροφιάς και θα «βελτιώσουν» την εμπιστοσύνη των καταναλωτών σε ολόκληρη την Ευρώπη.