Διατροφή σκύλων
Η διατροφή των σκύλων συνδέεται με προβλήματα συμπεριφοράς και ορισμένα θρεπτικά συστατικά φαίνεται ότι βοηθούν στη διαχείρισή τους.
Οι επιστήμονες διερευνούν κατά πόσο η διατροφή των σκύλων και τα διατροφικά συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της αύξησης των κακών συμπεριφορών στους σκύλους μετά την εποχή της πανδημίας COVID-19. Οι επαγγελματίες της κτηνιατρικής επιστήμης υιοθετούν ολοένα και περισσότερο μια ολιστική προσέγγιση στη φροντίδα των ζώων. Η αύξηση των προβλημάτων συμπεριφοράς των ζώων μετά την πανδημία έχει ενισχύσει το ενδιαφέρον στην κτηνιατρική κοινότητα σχετικά με τον αντίκτυπο της διατροφής στη συμπεριφορά και τον πιθανό ρόλο που μπορεί να έχει στη θεραπεία τέτοιων προβλημάτων στους σκύλους.
Το φαινόμενο των «κουταβιών της πανδημίας»
Η πανδημία COVID-19 είχε βαθιά επίδραση στη συμπεριφορά πολλών σκύλων, συμπεριλαμβανομένης της γνωστής πλέον κατηγορίας των «κουταβιών της πανδημίας», δηλαδή των κουταβιών που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του lockdown. Η ξαφνική και δραστική αλλαγή στην καθημερινότητα σε συνδυασμό με την έλλειψη ευκαιριών κοινωνικοποίησης, οδήγησε σε προβλήματα συμπεριφοράς σε μεγάλο αριθμό κατοικίδιων σκύλων. Η ανεπαρκής έκθεση σε καθημερινά ερεθίσματα οδήγησε σε αισθητή αύξηση του άγχους αποχωρισμού και του φόβου απέναντι σε νέους ανθρώπους, μέρη ή άλλους σκύλους. Αυτό με τη σειρά του οδήγησε σε περισσότερα προβλήματα συμπεριφοράς, καθώς οι σκύλοι αυτοί αντιμετωπίζουν την κατάσταση είτε εκδηλώνοντας φόβο και απόσυρση είτε αντιδραστικότητα. Το 2020, το Βασιλικό Κολέγιο Κτηνιατρικής (Royal Veterinary College) του Ηνωμένου Βασιλείου διεξήγαγε μια μελέτη που περιλάμβανε περισσότερους από 1.000 κηδεμόνες σκύλων. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Animals το Μάρτιο του 2022, εξέτασε προβλήματα συμπεριφοράς όπως αναφέρονταν από τους κηδεμόνες. Περίπου το 97% των κηδεμόνων ανέφερε ότι ο σκύλος παρουσίαζε τουλάχιστον ένα από τα καταγεγραμμένα προβλήματα συμπεριφοράς και το 31% ανέφερε συμπεριφορές που σχετίζονται με άγχος αποχωρισμού.
Σύνδεση διατροφής και συμπεριφοράς
Αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα, πρόσφατες ανασκοπήσεις της βιβλιογραφίας υποδεικνύουν ότι η διατροφή μπορεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη συμπληρωματική αντιμετώπιση των προβλημάτων συμπεριφοράς στους σκύλους και αυτό είναι κάτι που οι ιδιοκτήτες των pet shops καλό είναι να λαμβάνουν υπόψη.
L-τρυπτοφάνη
Η συμπεριφορά ρυθμίζεται από ορμόνες και νευροδιαβιβαστές, όπως η σεροτονίνη (η «ορμόνη της ευτυχίας»). Η σεροτονίνη βοηθά στη μείωση της επιθετικότητας και του άγχους και προάγει θετικές αντιδράσεις. Η L-τρυπτοφάνη αποτελεί πρόδρομη ουσία της σεροτονίνης. Η σύσταση της διατροφής, μαζί με τη βιοδιαθεσιμότητα, μπορεί να επηρεάσει τη διαθεσιμότητα πρόδρομων ουσιών, όπως η L-τρυπτοφάνη, στον εγκέφαλο. Συνεπώς, μια διατροφή που ενισχύει τα επίπεδα L-τρυπτοφάνης μπορεί να είναι ωφέλιμη για σκύλους με προβλήματα συμπεριφοράς. Μάλιστα, ήδη κυκλοφορούν προϊόντα στην αγορά που τη χρησιμοποιούν ως βασικό σημείο διαφοροποίησης.
Μια μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου Tufts στη Βοστώνη, που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Veterinary Medical Association (AVMA) το 2000, έδειξε ότι στους σκύλους που εκδηλώνουν επιθετικότητα λόγω κυριαρχίας, η προσθήκη τρυπτοφάνης σε δίαιτες υψηλής πρωτεΐνης (ή η αλλαγή σε δίαιτα χαμηλής πρωτεΐνης) μπορεί να μειώσει την επιθετικότητα. Πολλές άλλες μελέτες έχουν επίσης αναδείξει το ρόλο των ουσιών αυτών στην επιρροή της συμπεριφοράς των ζώων.
Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (PUFAs)
Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, και ειδικότερα το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA), είναι σημαντικά για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Η διατροφική συμπλήρωση με πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μπορεί να τροποποιήσει ορισμένες πτυχές των οδών της σεροτονίνης, επηρεάζοντας έτσι τη συμπεριφορά και την γνωστική απόδοση, όπως έχει παρατηρηθεί σε τρωκτικά. Μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Παβίας στην Ιταλία που δημοσιεύθηκε στο Veterinary Research Communications το 2008, υποστήριξε ότι τα χαμηλά επίπεδα ω-3 λιπαρών οξέων μπορεί να επηρεάζουν αρνητικά τη συμπεριφορά των σκύλων, καθιστώντας τους πιο επιρρεπείς σε επιθετικότητα. Ωστόσο, οι συγγραφείς επισημαίνουν ότι χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για να διαπιστωθεί αν η συμπλήρωση θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση της επιθετικής συμπεριφοράς στους σκύλους.
Διαιτητικές ίνες
Οι σκύλοι που παρακινούνται έντονα από το φαγητό και ανυπομονούν για το επόμενο γεύμα μπορεί να εμφανίσουν ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Ορισμένες διαιτητικές ίνες έχει αποδειχθεί ότι παρατείνουν το αίσθημα κορεσμού, μειώνοντας έτσι την πείνα ανάμεσα στα γεύματα. Αυτό μπορεί να είναι ωφέλιμο για σκύλους με συμπεριφορές που σχετίζονται με την έντονη πείνα.
Τριγλυκερίδια μέσης αλυσίδας (MCTs)
Αν και ο ρόλος των τριγλυκερίδιων μέσης αλυσίδας σε σκύλους με προβλήματα συμπεριφοράς χρειάζεται έρευνα, είναι ήδη γνωστό ότι είναι ωφέλιμα για τη συνολική υγεία του εγκεφάλου. Μια διατροφή πλούσια σε τριγλυκερίδια μέσης αλυσίδας μπορεί να βοηθήσει σκύλους με γνωστικές δυσλειτουργίες, όπως αυτή που εμφανίζεται με την πάροδο της ηλικίας. Αυτό πιθανώς οφείλεται στη βελτίωση του μεταβολισμού ενέργειας στο νευρικό σύστημα. Οι σκύλοι με σύνδρομο γνωστικής δυσλειτουργίας (CDS) έχουν μειωμένο μεταβολισμό γλυκόζης. Μια διατροφή πλούσια σε τριγλυκερίδια μέσης αλυσίδας οδηγεί στην παραγωγή κετονικών σωμάτων που φτάνουν στον εγκέφαλο, όπου χρησιμοποιούνται από τους νευρώνες ως εναλλακτική πηγή ενέργειας, βελτιώνοντας τη λειτουργία τους. Τα τριγλυκερίδια μέσης αλυσίδας μπορούν επίσης να αυξήσουν τα επίπεδα των ω-3 λιπαρών οξέων στον εγκέφαλο, τα οποία είναι δομικά σημαντικά για τους νευρώνες.
Συστατικά που δρουν συνεργατικά
Μια μελέτη από κοινή ιταλική και αμερικανική ερευνητική ομάδα εξέτασε τη σεροτονίνη και τη ντοπαμίνη ως δείκτες συμπεριφοράς, και την κορτιζόλη και τη νορεπινεφρίνη ως δείκτες στρες, σε σκύλους με διαταραχές συμπεριφοράς. Η 45ήμερη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Veterinary Record το 2016, αξιολόγησε τις επιδράσεις μιας δίαιτας με L-τρυπτοφάνη και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, μαζί με άλλα συστατικά όπως εκχύλισμα πράσινου τσαγιού. Στους σκύλους που κατανάλωσαν αυτή τη δίαιτα, τα επίπεδα σεροτονίνης και ντοπαμίνης αυξήθηκαν σημαντικά, ενώ η κορτιζόλη και η νορεπινεφρίνη μειώθηκαν. Σε άλλη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο British Journal of Nutrition το 2018, ερευνητές από τις ΗΠΑ και τον Καναδά συμπλήρωσαν τη διατροφή ηλικιωμένων σκύλων με ένα «μείγμα προστασίας εγκεφάλου» αποτελούμενο από ιχθυέλαιο, L-αργινίνη, αντιοξειδωτικά και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Η ομάδα που έλαβε το συμπλήρωμα παρουσίασε σημαντικά καλύτερες επιδόσεις σε συγκεκριμένα μαθησιακά τεστ. Η μελέτη κατέληξε ότι η μακροχρόνια συμπλήρωση με αυτό το μείγμα μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία.
Ένας τομέας ανάπτυξης με μεγάλο ενδιαφέρον
Κάθε χρόνο, εκατομμύρια σκύλοι επανατοποθετούνται, εγκαταλείπονται ή υποβάλλονται σε ευθανασία λόγω προβλημάτων συμπεριφοράς. Υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον μέσα στην κτηνιατρική κοινότητα για το ρόλο που παίζει η διατροφή στα προβλήματα συμπεριφοράς στους σκύλους, όχι μόνο ως πιθανός παράγοντας που συμβάλλει σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές, αλλά και ως παράγοντας που μπορεί να βοηθήσει στη διαχείρισή τους. Αυτή τη στιγμή, είναι διαθέσιμες στην αγορά πολύ λίγες τροφές για σκύλους που προωθούνται ειδικά για την υποστήριξη της εγκεφαλικής υγείας και τη βελτίωση της συμπεριφοράς, γεγονός που αποκαλύπτει ένα πιθανό κενό στην αγορά.
Απαιτείται περαιτέρω εκτεταμένη έρευνα σε αυτόν τον ενδιαφέροντα τομέα της διατροφής, ώστε να προσδιοριστούν τα βέλτιστα και ασφαλή επίπεδα διατροφικής ένταξης, μαζί με περαιτέρω έρευνες σχετικά με τις ακριβείς επιδράσεις στα προβλήματα συμπεριφοράς. Αν και η διατροφή δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη θεραπεία πάνω σε ζητήματα συμπεριφοράς από εξειδικευμένο και πιστοποιημένο επαγγελματία, ενδέχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά σε αυτήν.
