Υδατάνθρακες
Ο ρόλος των υδατανθράκων στις ξηρές και τις υγρές τροφές για κατοικίδια και η συμβολή των pet shops στην ενημέρωση των κηδεμόνων.
Οι υδατάνθρακες είναι μία από τις τρεις κατηγορίες μακροθρεπτικών συστατικών (μαζί με τις πρωτεΐνες και τα λίπη) στη διατροφή όλων των ζώων. Οι υδατάνθρακες, οι πρωτεΐνες, τα λίπη, καθώς και οι πρόσθετες βιταμίνες και τα μέταλλα παίζουν όλα σημαντικό ρόλο στη σύνθεση μιας εμπορικής τροφής για σκύλους ή γάτες και παρέχουν τα βασικά θρεπτικά συστατικά στα κατοικίδια. Οι υδατάνθρακες είναι μια ομάδα μορίων με κοινή δομή άνθρακα (C), υδρογόνου (H) και οξυγόνου (O). Αποτελούν κύρια πηγή ενέργειας και παρέχουν φυτικές ίνες, οι οποίες μπορούν να είναι ευεργετικές για την υγεία του γαστρεντερικού συστήματος. Οι υδατάνθρακες περιλαμβάνουν τα σάκχαρα, τα άμυλα και τις διαιτητικές ίνες. Τα απλούστερα μόρια εντός των υδατανθράκων είναι τα σάκχαρα (μονοσακχαρίτες και δισακχαρίτες). Οι μακρύτερες αλυσίδες και δομές που αποτελούνται από αυτά τα σάκχαρα είναι σύνθετοι υδατάνθρακες, όπως τα άμυλα (πολυσακχαρίτες) και οι διαιτητικές ίνες (ολιγοσακχαρίτες και πολυσακχαρίτες). Τα σάκχαρα και τα άμυλα ονομάζονται εύπεπτοι υδατάνθρακες.
Σάκχαρα: Τα σάκχαρα είναι τα βασικά δομικά στοιχεία των υδατανθράκων. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τη γλυκόζη, τη γαλακτόζη, τη φρουκτόζη (σάκχαρο φρούτων που βρίσκεται στο μέλι και τα φρούτα), τη σακχαρόζη (επιτραπέζια ζάχαρη), τη μαλτόζη και τη λακτόζη (σάκχαρο γάλακτος).
Άμυλο: Το άμυλο σχηματίζεται από μακριές αλυσίδες μονάδων γλυκόζης που ενώνονται και αποτελεί την κύρια μορφή αποθήκευσης ενέργειας στα φυτά.
Φυτικές ίνες: Οι ίνες είναι ολιγοσακχαρίτες ή πολυσακχαρίτες, αλλά σε αντίθεση με το άμυλο, δεν μπορούν να αφομοιωθούν από σκύλους, γάτες ή ανθρώπους λόγω της φύσης των δεσμών που συνδέουν τις μονάδες σακχάρου. Οι ίνες αποτελούν μορφές αποθήκευσης ενέργειας στα φυτά (π.χ. ινουλίνη) ή παρέχουν δομή στα φυτικά κύτταρα (π.χ. κυτταρίνη), ενώ συγκαταλέγονται και στους υδατάνθρακες.
Ποιος είναι ο κύριος σκοπός των εύπεπτων υδατανθράκων στις τροφές για κατοικίδια;
Οι εύπεπτοι υδατάνθρακες παρέχουν μια σημαντική πηγή ενέργειας για το σώμα με τη μορφή γλυκόζης, η οποία είναι η κύρια μορφή ενέργειας για ιστούς όπως ο εγκέφαλος και τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Όταν η παροχή υδατανθράκων είναι περιορισμένη, η γλυκόζη μπορεί επίσης να συντεθεί από πρωτεΐνες και άλλες ενώσεις. Οι γάτες και οι σκύλοι μπορούν να αξιοποιήσουν και να ωφεληθούν από τους υδατάνθρακες στη διατροφή τους. Και τα δύο είδη ζώων είναι ικανά να χωνέψουν το άμυλο και πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι οι πρώτοι πρόγονοι των σύγχρονων σκύλων υπέστησαν γενετικές μεταλλάξεις που τους επέτρεψαν να ευημερούν με μια διατροφή πλούσια σε άμυλο. Εξαίρεση αποτελεί το σάκχαρο του γάλακτος, η λακτόζη, η οποία δε χωνεύεται επαρκώς από την πλειοψηφία των ενήλικων σκύλων και γατών και μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές. Το άμυλο έχει επίσης κάποιες σημαντικές ιδιότητες που επηρεάζουν τη διαδικασία παραγωγής ξηρής κροκέτας, καθώς η μετατροπή του αμύλου σε ζελατινώδη μορφή αποτελεί ένα κρίσιμο στάδιο της διαδικασίας εξώθησης.
Τι γίνεται με τις φυτικές ίνες;
Οι σκύλοι και οι γάτες δεν έχουν την ικανότητα να μετατρέπουν τις φυτικές ίνες σε πηγή γλυκόζης, πράγμα που σημαίνει ότι οι φυτικές ίνες δε χρησιμεύουν ως άμεση πηγή ενέργειας για ένα ζώο. Ωστόσο, μόλις οι φυτικές ίνες φτάσουν στο παχύ έντερο, ζυμώνονται από το μικροβίωμα (κυρίως βακτήρια και ζύμες) για να παρέχουν ενέργεια στα βακτήρια και τα κύτταρα του παχέος εντέρου. Ο βαθμός ζυμωσιμότητας ποικίλει ανάλογα με τον τύπο των φυτικών ινών. Οι φυτικές ίνες έχουν πολλά οφέλη για τα κατοικίδια. Ορισμένες ζυμώσιμες ίνες, γνωστές ως πρεβιοτικές ίνες, υποστηρίζουν την ισορροπία της εντερικής μικροχλωρίδας. Τα προϊόντα ζύμωσης των ινών είναι ευεργετικά για τα κύτταρα του παχέος εντέρου. Οι μη ζυμώσιμες ίνες προάγουν την τακτική κένωση του εντέρου και ρυθμίζουν την υφή των κοπράνων.
Ζυμώσιμες: Το εντερικό μικροβίωμα χρησιμοποιεί τις ζυμώσιμες ίνες ως δική του πηγή θρεπτικών συστατικών και ενέργειας. Τα προϊόντα ζύμωσης (όπως τα λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας, όπως το βουτυρικό οξύ) βοηθούν στη διατήρηση της ισορροπίας του εντερικού pH και παρέχουν θρέψη στα εντερικά κύτταρα.
Μη ζυμώσιμες: Αυτός ο τύπος φυτικής ίνας δεν παρέχει ενέργεια στο μικροβίωμα και απεκκρίνεται κυρίως αμετάβλητος. Παρέχει όγκο και προάγει την εντερική διέλευση.
Οι περισσότερες τροφές για κατοικίδια χρησιμοποιούν συστατικά για να παρέχουν ένα μείγμα ζυμώσιμων και μη ζυμώσιμων ινών, προσφέροντας τα οφέλη και των δύο τύπων ινών.
Ποιες είναι οι κύριες πηγές υδατανθράκων στις τροφές για κατοικίδια;
Οι συνήθεις πηγές αμύλου στις τροφές για κατοικίδια είναι τα δημητριακά, τα όσπρια και τα ριζώδη λαχανικά. Το άμυλο πρέπει να μαγειρεύεται καλά για να χωνεύεται σωστά και να αποτρέπονται οι εντερικές διαταραχές. Οι φυτικές ίνες παρέχονται από συστατικά όπως τα δημητριακά ολικής άλεσης, η καθαρή κυτταρίνη, ο πολτός από τεύτλα ή ραδίκι, το ψύλλιο, οι φυτικές ίνες φρούτων και λαχανικών, η ινουλίνη και οι φρουκτοολιγοσακχαρίτες (FOS) ή οι μαννοολιγοσακχαρίτες (MOS).
Τα οφέλη των υδατανθράκων στις τροφές για κατοικίδια
Αν και δεν αποτελούν απαραίτητο θρεπτικό συστατικό, οι υδατάνθρακες που πέπτονται προσφέρουν πηγή ενέργειας και γλυκόζης, γεγονός που επιτρέπει τη δημιουργία διατροφών με μέτρια περιεκτικότητα σε λιπαρά και χαμηλές σε θερμίδες για την αντιμετώπιση προβλημάτων βάρους. Οι υδατάνθρακες συμβάλλουν επίσης στη μείωση της ανάγκης για χρήση ζωικής πρωτεΐνης, η οποία αποτελεί περιορισμένο πόρο στη διατροφή των κατοικίδιων. Επιπλέον, οι φυτικές ίνες δε θεωρούνται απαραίτητο θρεπτικό συστατικό, ωστόσο προσφέρουν πολλαπλά οφέλη, όπως η προώθηση ενός υγιούς εντερικού μικροβιώματος, η καλή κινητικότητα του εντέρου και η ενίσχυση του αισθήματος κορεσμού (το αίσθημα πληρότητας μετά το φαγητό). Οι κύριες πηγές φυτικών ινών και υδατανθράκων που περιλαμβάνονται στις τροφές για κατοικίδια μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν ως σημαντικές πηγές βασικών θρεπτικών συστατικών, όπως βιταμίνες, μέταλλα και λιπαρά οξέα. Επειδή όμως η βέλτιστη πρόσληψη εύπεπτων υδατανθράκων και φυτικών ινών διαφέρει από κατοικίδιο σε κατοικίδιο, καλό είναι να υπάρχει συνεργασία ανάμεσα στον κηδεμόνα, τον κτηνίατρο και ένα καλά ενημερωμένο pet shop. Η ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών βοηθά στον καλύτερο σχεδιασμό της διατροφής, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις ανάγκες υγείας όσο και τον τρόπο ζωής του εκάστοτε κατοικίδιου. Ένα pet shop με γνώσεις για τον ρόλο των υδατανθράκων στις τροφές μπορεί να υποστηρίξει τον κηδεμόνα με σωστή καθοδήγηση, ερμηνεία ετικετών και προτάσεις κατάλληλων προϊόντων, ενισχύοντας τη συνολική ευεξία του ζώου.
